Activistische wereldblik

Je krijgt het gevoel dat ze zichzelf 'herpakken', dat ze weer durven, de banken. Lange tijd zaten ze met het schaamrood op de kaken in het verdomhoekje, bij te komen van beschuldigingen over geldgraaierij en mismanagement. Banken duvelden om, de een na de ander, en moesten met steun van ‘vadertje staat’, dus met onze zuurverdiende centjes, overeind gehouden worden. Ze lijken de schaamte voorbij.

Teleurstellend duurzaamheidbeleid banken

Want, in plaats van een inhoudelijke reactie op de gedegen analyse van hun teleurstellende duurzaamheidsbeleid, deze week gepresenteerd door de Eerlijke Bankwijzer, reageerden enkele banken als door een wesp gestoken. ABN AMRO spande de kroon. De bank, nota bene een staatsbedrijf, vindt dat ze een maatschappelijke plicht heeft om geen grote groepen bedrijven uit te sluiten.

Maar, stel nu, dat diezelfde maatschappij vindt dat je met haar geld géén dubieuze beleggingen moet doen? Dat je inderdaad geen beleggingen moet doen - ook niet in grote bedrijven - die niet ethisch zijn. Dan houdt zo'n betoog toch geen stand? De Eerlijke Bankwijzer is er nu juist om de maatschappij te mobiliseren en banken te vragen hun financiële invloed aan te wenden om de wereld een stukje beter te maken. Het gaat immers allang niet meer alleen om groei en financiële resultaten. De banken hebben hun lesje duidelijk nog steeds niet geleerd en blijven hangen in hun vastgeroeste patronen en reflexen van weleer.

Weggezet als activistisch

Ik vind de toon aanmatigend en ongepast. "Wij houden ons aan de wet en hebben niets op met jullie aanvullende eisen, want die zijn ingegeven door een activistische wereldblik". Hier wordt op de man gespeeld en een visie die te onderbouwen is wordt weggezet als activistisch. Alsof de organisaties verenigd in de Eerlijke Bankwijzer zich bezighouden met illegale praktijken! Proefdieren bevrijden en gebouwen bezetten... Kom nou!

ABN AMRO gaat er met gestrekt been in en dwingt mij de feiten dan nog maar een keer te benoemen. ABN AMRO respecteert de alom erkende vijf vrijheden van dieren niet, vijf andere banken doen dit wel. ABN AMRO vindt de 3V’s (vermindering, verfijning, vervanging) bij proefdieren niet belangrijk, zes andere banken wel. De bank neemt geen enkel initiatief om de veehouderij diervriendelijker te maken en weigerde onlangs zelf deel te nemen aan een bijeenkomst naar aanleiding van een praktijkonderzoek over veetransport, terwijl duidelijk is dat op dat vlak veel loos is, en bestaande wet- en regelgeving niet voldoende gehandhaafd wordt.

Integer

De Eerlijke Bankwijzer is een initiatief van Oxfam Novib, FNV, Milieudefensie, Amnesty International, Pax én de Dierenbescherming. Met de meest integere bedoelingen willen we dat banken bij de projecten die ze financieren rekening houden met dierenwelzijn, maar ook met zaken als mensenrechten, eerlijke handel, milieu enzovoorts. Dan ga je dus niet investeren in wapenhandel of kippenfabrieken in Oekraïne, laat staan in landen waar mensenrechten met voeten worden getreden.

Deze week publiceerde de Eerlijke Bankwijzer dus haar jaarlijkse update en hoewel er absoluut verbeteringen zichtbaar zijn, hebben we nog een lange weg te gaan. En, laat dat duidelijk zijn, dan heb ik het echt niet alleen over ABN AMRO. Ook onze eigen huisbankier, de Rabobank, zal ik aanspreken op onderdelen van haar beleid. We zijn en blijven kritisch naar de Rabobank, want hoewel de intenties op zich goed zijn, moet ook deze bank nog het nodige aanpassen. Leest u bijvoorbeeld onze kritiek op investeringen in buitenlandse megastallen nog maar eens na.

Aegon, Delta Lloyd en ING krijgen, net als de Rabobank en ABN AMRO, een ruime onvoldoende voor hun beleid op het gebied van dierenwelzijn. Zoals gezegd zijn de bedoelingen soms goed en oprecht, maar het duurt té lang voordat men werk maakt van voornemens. De veehouderij moet écht diervriendelijker en banken hebben daartoe de mogelijkheden. Zij kunnen aanvullende eisen stellen bij het verstrekken van leningen, niemand anders.

Klant aan zet

Wat me ook zorgen baart, is dat banken die al eerder een voldoende haalden, niet doorpakken. Ze ontwikkelen nauwelijks nieuw beleid om dierenwelzijn naar een hoger niveau te tillen. De ASN Bank wil ik hier echter expliciet noemen als een bank die zich in positieve zin van deze trend onderscheidt. ASN is namelijk wel bezig om haar dierenwelzijnsbeleid te vernieuwen.

Conclusie: het wordt tijd dat de grootbanken echt werk maken van dierenwelzijnsbeleid en op gepaste wijze verantwoording afleggen. Roeptoeteren dat de Dierenbescherming een activistische club is, miskent de maatschappelijk positie van mijn organisatie en die van de Eerlijke Bankwijzer. Ik roep de heren en dames bij de banken op de dialoog met ons aan te gaan en te stoppen met polarisatie. Het zou de wereld, of op z'n minst het kleine deel waar wij mogen leven, een stuk verder brengen.

Frank Dales,
Algemeen directeur