Diervriendelijker vlees: wie gaat dat betalen?

Onlangs had ik hierover een goed gesprek met de voorzitter van de landbouworganisatie ZLTO, Hans Huijbers. Hans maakt zich erg boos over het gemak waarmee bedrijven die zeggen over te stappen op vlees met één ster van het Beter Leven kenmerk aangeven dat de consument daar niets van zal merken.

"En dan weet ik genoeg", schrijft Huijbers in zijn blog van vorige week. "Het is een bekend beeld voor veel land- en tuinbouwproducten: wel eisen van verduurzaming, maar geen gegarandeerde vergoeding voor de meerkosten. Dan zal in deze situatie de veehouder die aan het begin van de keten staat, weer een beetje meer uitgewrongen worden. Zo gaat het steeds, tot dusver."

Verwarring over vleesprijs

Vorige week maakten bedrijven als Johma, Subway, Qizini, Bakker Bart en NH Hotels bekend over te zullen stappen op varkensvlees met het Beter Leven kenmerk. Dat is natuurlijk prachtig nieuws, en de media doken er dan ook bovenop. De meneer van de Kips deed niet mee en moest verantwoording afleggen; op de radio legde hij omstandig uit dat er voor hem niet genoeg vlees was om zijn worsten van te maken, terwijl de voorlichter van het grootste vleesbedrijf van Nederland, VION, nu juist aangaf dat dat wel meeviel. Verwarring alom, ook over de prijs. Want, zo werd dus verzekerd, die gaat niet omhoog. Hoe kan dat nou?

Dat is inderdaad raar en ik begrijp de zorg van de boeren dan ook goed. Zij hebben namelijk moeten investeren. In ruimte bijvoorbeeld. Dat betekent simpelweg dat hun dieren, varkens in dit geval, meer ruimte krijgen. Dan heb je dus minder varkens om te verkopen en als er geen redelijke vergoeding wordt betaald, lijd je verlies. En dat kan natuurlijk nooit de bedoeling zijn. Boeren moeten juist worden gestimuleerd te investeren in dierenwelzijn en mijn ervaring is dat ze dat oprecht dolgraag willen, mits er maar er een redelijke vergoeding tegenover staat.

Wie draagt de meerkosten?

Ik ben dus mét Hans Huijbers benieuwd hoe de bedrijven die vorige week aankondigden over te stappen op diervriendelijker vlees dit varkentje gaan wassen. Gaan ze zelf de meerkosten dragen en nemen ze dan dat stukje verlies op de koop toe? We zullen het moeten afwachten, want het grappige, of, wrange, zo u wilt, is dat er nog geen enkel bedrijf van de genoemde is dat zich heeft gemeld bij de stichting Beter Leven kenmerk om de erkenning aan te vragen. Je zou verwachten dat bedrijven dat doen voordat ze van de daken schreeuwen dat ze 'om' zijn, maar wij hebben ze nog niet gezien of gehoord. Dat neemt niet weg dat ze allemaal natuurlijk van harte welkom zijn, laat dat duidelijk zijn!

Ik vind concluderend dus dat de boeren deze keer terecht klagen. En, als u mij op de man af vraagt wie dan de kosten voor een stukje diervriendelijker geproduceerd vlees, of voor een ei, zal moeten betalen… Tja dan vind ik eerlijk gezegd toch echt dat ú dat zult moeten doen. Ik vind sowieso dat de prijs die wij in Nederland betalen voor vlees schandalig laag is. Vanuit dat referentiekader is iedere prijsstijging blijkbaar onaanvaardbaar. Supermarkten houden elkaar in een wurggreep en houden krampachtig vast aan de kiloknaller, bang om een deel van de clientèle te verliezen. Van mij mag trouwens ook de BTW op vee-industrie-vlees omhoog, zodat je een potje creëert om diervriendelijker initiatieven te belonen, maar daar blijken de geesten in de politiek tot op heden niet rijp voor. Dus ligt de bal bij de consument.

Diervriendelijk en betaalbaar

Het sterrensysteem heeft de Dierenbescherming in 2007 nu juist geïntroduceerd om stappen te maken die voor de producent, maar ook voor de consument realiseerbaar zijn. Met de introductie van één ster hebben wij een succesvolle poging gedaan om diervriendelijker geproduceerd vlees voor grote groepen betaalbaar te houden. En, wees nou eerlijk, het vel wordt u toch niet over de oren getrokken als u een paar eurocenten meer voor een onsje vlees betaalt, wel?

Tenslotte, het kan niet vaak genoeg gezegd worden, wil ik nog een keer benadrukken dat de Dierenbescherming de bovenmatige vleesconsumptie in Nederland ten koste van dieren met één simpel credo te lijf gaat: minder, maar beter! Want, als u nou eens minder slecht vlees zou eten – slecht voor de dieren en slecht voor u vanwege de overdosis gebruikte antibiotica – en als u vlees eet, dat dat dan minimaal één ster Beter Leven heeft, dan wint iedereen. Ook de boer die nu wellicht huiverig is om nu te investeren in diervriendelijker stallen!

Frank Dales,
Algemeen directeur