Discutabele dubbelfunctie dierenartsen

Ik heb er op deze plek al vaker over geschreven en zal iedere aanleiding aangrijpen om er weer over te beginnen: het massale gebruik van antibiotica in de vee-industrie is als een tikkende tijdbom. Steeds meer bacteriën raken ongevoelig voor antibiotica. Een bekend voorbeeld is de MRSA-bacterie. Het 'beestje' komt veelvuldig voor in de stallen van de vee-industrie en laat zich niet meer bestrijden door de reguliere antibiotica. Potentieel levensgevaarlijk dus. Vooral mensen met een lage weerstand kunnen ernstig ziek worden.

'Antibioticasyndicaat'

Twee jaar geleden barstte een heftige discussie los na een gedegen analyse van NRC-verslaggever Joep Dohmen van het antibioticagebruik in Nederland. Het was vooral onthutsend om te lezen dat de belangen van veel dierenartsen verstrengeld zijn. 'Het antibioticasyndicaat' werd het genoemd door het NRC, want, zo bleek, niet alleen hebben dierenartsen een monopolie bij het uitschrijven van antibioticarecepten, ze zijn tevens betrokken bij handel in antibiotica en ook bij een deel van de productie.

Vooral toenmalig CDA-Kamerlid, en nota bene woordvoerder antibioticagebruik, Henk Jan Ormel kreeg ervan langs: hij bleek certificaten van aandelen van een antibioticaproducent te hebben. Ormel is dierenarts. Geschrokken van de publiciteit schijnt hij de certificaten inmiddels van de hand te hebben gedaan. Een andere CDA’er, oud-senator Jos Werner, is voorzitter van de Stuurgroep Antibioticaresistentie Dierhouderij en hij heeft er geen problemen mee dat te combineren met een functie als lid van de Raad van commissarissen bij Merck Sharp en & Dohme (MSD), een farmaceutisch bedrijf dat o.a. diergeneesmiddelen produceert.

Volgens mij heb je dan de schijn tegen en dat moet je niet hebben als je serieus werk wilt maken van een dergelijk zwaarwichtig dossier als het terugdringen van het antibioticagebruik.

Perverse prikkel

Het is daarom een goede zaak dat Gerard Schouw van D66 deze week een motie indiende die een einde moet maken aan de zeer discutabele dubbelfunctie die een dierenarts nog altijd heeft: die van voorschrijver én verstrekker van medicijnen. “Laat dierenarts niet langer ook apothekertje spelen,” stelden de democraten deze week. Ik heb het wel eens een perverse prikkel genoemd en je kunt je met recht afvragen of iedere dierenarts de verleiding kan weerstaan. Juist daarom riep de Dierenbescherming twee jaar geleden al dat er een einde moest komen aan de apothekersrol van dierenartsen. Goede zaak dus, dat dit nu eindelijk wordt opgepikt door de politiek.

Intussen reageert de belangenvereniging van de dierenartsen, de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde, als door een wesp gestoken. Volgens de organisatie gaat Schouw, en ik dus ook, er ten onrechte vanuit dat dierenartsen de neiging zouden hebben teveel antibiotica voor te schrijven, omdat ze daaraan zouden verdienen. "Ja, vind je het gek,"zeg ik dan. Na de publicatie erkende de beroepsvereniging nog "op vele manieren financiële belangen " te hebben bij het toedienen van antibiotica en nu zou dat ineens niet meer zo zijn?

Lucratief

Nogmaals, ze hebben de schijn tegen en daarom roep ik de Tweede Kamer op de motie van Schouw breed te steunen. Ik kan eraan toevoegen dat het onderzoek van het NRC ook duidelijk heeft gemaakt dat dierenartsen die worden betrapt op verstrekken van antibiotica zónder medische noodzaak, er vaak met een lage straf afkomen. Moet je nagaan hoe lucratief het dus kan zijn om dat spul te verstrekken. En waarom? Omdat de veehouder bang is dat z'n dieren ziek worden door de omstandigheden waaronder hij ze houdt. Waar zijn we in vredesnaam mee bezig?

Er is maar één weg die leidt naar een oplossing van het probleem en dat is een snelle groei van een diervriendelijker veehouderij volgens de normering van minimaal één ster van het Beter Leven keurmerk van de Dierenbescherming. De dieren die daarin worden gehouden hebben ruimte, afleiding en mogen langzamer groeien. Ze zijn gewoon gezonder en sterker en dus is het niet of nauwelijks nodig om antibiotica toe te passen!

Etikettering fout vlees

Tot we zover zijn, is het helemaal geen gek idee om een andere motie die deze week werd ingediend te steunen, namelijk die van de Partij voor de Dieren. Waar wij ook al twee jaar geleden pleitten voor een verplichte etikettering van fout vlees met de risico's die de consument loopt door de opmars van resistente bacteriën, vraagt de PvdD nu dus parlementaire steun voor deze oproep.

De Kamer is aan zet. Dinsdag aanstaande komen de twee moties in stemming en weten we meer. Ik wens de heren en dames veel wijsheid toe.

Frank Dales,
Algemeen Directeur