Einde aan vleesschandalen?

Op zich is het goed dat de regering het signaal geeft dat het zo niet verder kan. Er wordt fiks gerotzooid in de vleessector en dat is onder meer het gevolg van jarenlange bezuinigingen door de overheid. Dat dat nu wordt erkend, is op zich winst. Maar hoe nu verder? Concreet werd het allemaal niet deze week. Er was een brief aan de Tweede Kamer, van staatssecretaris Dijksma van Economische Zaken en minister Schippers van Volksgezondheid, maar de aangekondigde maatregelen bleven beperkt tot hoofdlijnen.

Waar gaat de overheid de capaciteit en het geld vandaan halen om al die controles weer ter hand te nemen? Of, wat ook zou kunnen, besluit men tot 'risicogestuurde' handhaving, waardoor je met minder mensen gerichter te werk zou kunnen gaan? Het moet allemaal nog duidelijk worden. Waarom ik twijfels heb? Omdat nergens, maar dan ook werkelijk helemaal nergens het woord dierenwelzijn is gevallen. Het hele dossier lijkt te gaan over de risico's voor de gezondheid van mensen. Laat duidelijk zijn, ook de Dierenbescherming vindt het belangrijk dat de consument erop moeten kunnen vertrouwen dat voedsel veilig is, dus ook vleesproducten. Maar er is meer.

Kiloknaller

Ik was daarom blij dat de redactie van RTL Z, die de brief van de bewindslieden had weten te bemachtigen en als eerste het nieuws bracht, de moeite nam om even met ons te bellen om een eerste reactie te geven. De verslaggeefster kon daarom kort melden hoe wij in de discussie staan: "Je bant vleesfraude niet uit zolang je de kiloknaller laat bestaan".

Want, los van de nog steeds niet beantwoorde vraag hoe de overheid concreet de keuring en het toezicht in de vleesbranche wil gaan invullen, is de idiote vraag naar spotgoedkoop vlees wat mij betreft hoofdoorzaak nummer één van alle ellende. Gehakballetjes, snacks of lasagne met 'echt rundvlees', maar dan niet veel duurder dan anderhalve euro. Dat is blijkbaar wat de consument wil, inclusief een garantie op een veilig product. Dat laatste is terecht. Dat eerste, spotgoedkope producten, dáár moet wat aan worden gedaan.

Dieren geknecht

Je kunt niet verwachten dat het er eerlijk aan toegaat in een sector die tegen afbraakprijzen vecht om de gunst van de consument. Dat gaat niet alleen ten koste van de volksgezondheid, maar werkt fraude in de hand. Dan wordt goedkoop vlees gemengd met duurder vlees, dan worden dieren geknecht, worden ze mishandeld, opgehokt en opgefokt. Als we die spiraal niet doorbreken, gaat ook de nieuwe verantwoordelijkheid van de overheid bij keuring en toezicht in de vleesbranche niet werken.

Nee, veel heil verwacht ik niet van de overheid. Dijksma heeft onlangs nog laten weten dat ze niet van plan is, zoals bij onze buren België en Duitsland wél het geval is, om het verkopen van vlees onder de inkoopprijs te verbieden. Erg jammer, want dat zou ongelooflijk veel schelen. Ik erger me bont en blauw aan alle aanbiedingen die je nu al weer voorbij ziet komen als het mooi weer is. Lekker BBQ-en, ja! Drie hamburgers voor twee euro, kipsaté voor een prikkie. Nu kopen, veel, meer, meest! Stapels spotgoedkope kipkluifjes als Oranje speelt, heerlijk!

Stop stunten met vlees

De bal ligt wat mij betreft bij de supermarkten. Zij houden elkaar angstvallig in een wurggreep en blijven stunten met vlees ten koste van dieren. Dát moet stoppen. Wij van onze kant doen er alles aan om dit te bereiken. Deze week had ik er nog een indringend gesprek over met de commercieel directeur van een hele grote supermarktketen. Hij had een dame meegenomen die sinds een half jaar in dienst is; een manager die zich 100% gaat richten op maatschappelijk verantwoord ondernemen met oog voor dierenwelzijn. Daarin past het stunten met prijzen niet. Deze supermarkt wil dolgraag samenwerken met de Dierenbescherming om een veilig, maar ook diervriendelijker product in de winkel te krijgen. We hebben de intentie uitgesproken om samen deze uitdaging aan te gaan en dat is een mooi resultaat!

Samenvattend heb ik na deze week twee conclusie getrokken als het gaat over veilig en diervriendelijker geproduceerd vlees: de overheid snapt dat het anders moet, maar weet niet zo goed hoe, supermarkten zien dat ook en gaan met ons in gesprek. Dat biedt in ieder geval hoop en perspectief!

Frank Dales,
Algemeen directeur