Kringloopvisie LNV is slechts voorwoord bij te maken deltaplan veehouderij

Het was hun grootste protest tot nu toe, ze zorgden voor de langste files ooit en kregen waarschijnlijk ook een recordaantal minuten zendtijd. De boeren zijn boos en willen erkenning. En vooral niet overal de schuld van krijgen. Dat zou ook niet terecht zijn. Consumenten, supermarkten en producenten moeten samen aan de bak. De klant wil goedkope landbouwproducten, de supermarkten leveren maar al te graag en voeren een permanente onderlinge stuntoorlog op prijs, dus de boer móet wel veel en intensief produceren.
Bert van den Berg

Door: Bert van den Berg Programmamanager Veehouderij

Kringloopvisie LNV is slechts voorwoord bij te maken deltaplan veehouderij

Dat betekent heel veel dieren, die poepen en piesen met een onvoorstelbare hoeveelheid ammoniak tot gevolg. Dat ontkennen heeft geen zin. Wijzen naar de andere, veel kleinere probleemveroorzakers* zoals het verkeer, biedt geen soelaas. Alleen vertellen wat je niet gaat doen overigens ook niet. En dat is tot nu toe het enige bedenkelijke antwoord van onze regering.

Enthousiast bejubeld

Want wat gaat er nu eigenlijk wél gebeuren? Carola Schouten gaat hoogstpersoonlijk voorkomen dat de helft minder dieren wordt gehouden tijdens haar regeerperiode. Haar belofte werd enthousiast bejubeld door de protesterende boeren. Maar wat koop je ervoor? Het kan toch niet kloppen met eerdere uitspraken van de bewindsvrouw over kringlooplandbouw?

Boeren hebben recht op duidelijkheid, op een gedragen visie over hoe onze landbouw er straks uitziet. Hoe we dieren houden, waar en welke gewassen we willen verbouwen, enzovoorts. Dat vergt een deltaplan voor de landbouw, voor de veeteelt in Nederland. De Commissie Remkes adviseert om veehouderij bij natuurgebieden uit te kopen, of technische maatregelen in de bedrijven te nemen om de uitstoot te verminderen. Dat laatste kan voordelig uitpakken voor het milieu, maar de keerzijde kan zijn dat het dierenwelzijn dan het kind van de rekening blijkt.

Potdichte stallen

Het is bijvoorbeeld geen goed idee alle koeien bij Natura 2000 gebieden in een potdichte stal te huisvesten met een luchtwasser erop. Koeien horen zoveel mogelijk buiten in de wei. In de wei veroorzaken ze ook minder ammoniakuitstoot. In de stal mengt hun plas en poep en krijg je, net als bij andere dieren in de intensieve veehouderij, ammoniak, in de wei vallen koeienvlaai en urine gescheiden en ontstaat geen ammoniak. Luchtwassers leiden dan wel tot minder ammoniakuitstoot, maar in de stallen blijft de lucht even ongezond voor de dieren en hun verzorgers. Die luchtwassers gebruiken ook veel energie, water en chemicaliën, en de luchtkanalen van de wassers vormen een groot gevaar op snelle verspreiding van vuur bij een stalbrand. Er zijn veelbelovende technieken om mest en urine direct te scheiden en uit de stal af te voeren, zoals het varkens- en het koeientoilet, maar dan moeten de procedures voor erkenning hiervan wel versneld worden.


Met haar kringloopvisie heeft minister Schouten een eerste goede voorzet gegeven, zie het als een voorwoord bij een langer deltaplan, maar de doelen en acties moeten nog veel concreter.

Echte prijs betalen

Zo zou vee alleen nog gehouden moeten worden op reststromen uit de levensmiddelenindustrie en/of schrale, bio-diverse graslanden. Consumenten moeten weer meer plantaardige en minder dierlijke producten gaan eten. En voor de resterende dierlijke producten moet de echte prijs betaald worden, dat is dus inclusief kosten van milieu, natuur, dierenwelzijn en een faire vergoeding voor de boer. Korte regionale, transparante ketens moeten zorgen voor nieuwe verbindingen tussen productie en consumptie en meer waardering voor de boer.

De Dierenbescherming wil niet wachten, maar wil met gelijkgestemde partijen aan de slag voor een zorgvuldigere veehouderij, met respect voor dier, milieu, boer en burger. Een deltaplan voor de veehouderij, het wordt tijd dat het wordt geschreven en de Dierenbescherming denkt heel graag constructief mee.

*De stikstof in Nederland komt voor 46% uit de landbouw, voor 32% uit het buitenland, voor 11% van het verkeer (waaronder 1% van het vliegverkeer), voor 6% van huishoudens en voor 5% van overige bronnen (bron: Compendium voor de leefomgeving). Nb. het vliegverkeer veroorzaakt wel veel stikstofuitstoot, maar hiervan slaat maar een klein gedeelte in Nederland neer, waardoor het aandeel van het vliegverkeer in de stikstofdepositie in Nederland relatief gering is.

Want wat gaat er nu eigenlijk wél gebeuren