Wat leuk! Haal je cavia’s in huis? Of heb je al een cavia en ben je op zoek naar een maatje? Dan helpen we je graag een handje.
Meer informatie
Van nature leven cavia’s in groepen, waardoor er altijd wel wat te beleven valt. Cavia’s die alleen in een saai hok leven, zullen zich dan ook al gauw gaan vervelen. Op deze manier ontstaan allerlei gedragsproblemen en de cavia is eigenlijk diep ongelukkig. Kortom: wie zijn cavia gelukkig wil houden, zorgt voor een speelmaatje en een leuke en uitdagende leefomgeving.
Cavia’s zijn er in alle soorten en maten: cavia’s met één kleur vacht of met meerdere kleuren. Cavia’s met een gladde vacht, rechtopstaande haartjes (Teddy), stugge krulharen (Rex), borstelharig, langharig of gekruind (gladharig met een kruin op de kop).
Er zijn zelfs bijna kale (Skinny) of helemaal kale cavia’s (Baldwin). Welke caviasoort je ook hebt, iedere cavia vraagt om goede verzorging. Hoe verzorg je cavia’s? Hoe ziet hun kooi eruit? Hoe leven cavia’s? Klik op de vraag waarvan je het antwoord wilt zien.
Onderwerpen
Hoe leven cavia's
Waar komt de cavia vandaan
De cavia komt oorspronkelijk uit Zuid-Amerika. Bijna 10.000 jaar geleden aten de Inca’s al cavia’s. Ze zijn er dus al een tijdje. Cavia’s worden inmiddels ook al honderden jaren gehouden als huisdier. Spaanse ontdekkingsreizigers namen cavia’s rond 1500 mee naar Europa. Koningin Eliszabeth I uit Engeland had rond 1600 een cavia, dat was destijds een enorme luxe. Vooral na de Tweede Wereldoorlog werd de cavia plots een populair huisdier.
Hoe leven cavia's in de natuur?
Cavia’s zijn echte groepsdieren, iedere cavia vervult binnen de groep zijn eigen rol. Zo kunnen ze veilig samenleven en beter vluchten of optreden tegen roofdieren. Het grootste deel van de dag zoeken cavia’s naar eten. Ze zijn vooral actief in de ochtend en avond, als het schemert. Cavia’s dutten in holletjes die ze zelf maken of vinden.
Hoe oud wordt een cavia?
Cavia’s worden meestal tussen de vier en acht jaar. Gaat het om doorgefokte cavia’s? Dan redden ze de vier vaak niet eens.
Hoe zwaar is een cavia?
Een volwassen cavia weegt rond de 1 kilo en is zo’n 30 cm lang. Een zeugje (vrouwtje) is meestal wat lichter dan een beertje (mannetje).
Kan een cavia goed alleen leven?
Cavia’s zijn groepsdieren en moeten daarom samen met één of meerdere andere cavia’s leven. Een cavia alleen voelt zich onveilig en vereenzaamt.
Hoe zie je het verschil tussen een beertje en een zeugje?
Bij jonge cavia’s is het soms moeilijk te zien of je met een beertje of een zeugje te maken hebt. Om het geslacht te bepalen kijk je naar de onderkant van je cavia. Let op, want als je cavia niet gewend is op z’n rug te liggen, kan hij behoorlijk tegenspartelen. Laat hem iets omhoog staan, dat is minder bedreigend voor hem. Zeugjes hebben een Y-vormige opening en beertjes hebben een penis net boven hun anus. Die is als ze jong zijn slecht te zien. Een beertje heeft ook balletjes, maar die trekken ze soms terug waardoor ze ook slecht te zien kunnen zijn. Twijfel je? Raadpleeg een dierenarts of caviakenner.
Kunnen zeugjes en beren bij elkaar?
Je kunt een mannetjescavia (een beertje) samen met een vrouwtje (een zeugje) houden. Dit is de meest stabiele combinatie. Zorg er dan wel voor dat je het beertje castreert, anders blijft je caviafamilie eindeloos groeien. Let op: het beertje is na de castratie nog vier weken vruchtbaar. Je kunt ook meerdere zeugjes bij elkaar houden (het liefst vanaf een jonge leeftijd). Twee beertjes kunnen soms goed samenleven als er geen zeugjes in de buurt zijn en ze al vanaf jongs af aan samen zijn gebleven. Een combinatie van één gecastreerd beertje met meerdere zeugjes gaat over het algemeen goed.
Kun je een cavia tussen 'vreemde' cavia's zetten?
Cavia’s leven van nature in groepen en daarin bestaat een zekere rangorde. Daardoor kunnen de meeste cavia’s niet probleemloos bij elkaar in het hok gezet worden. Twee cavia’s die elkaar niet kennen moeten altijd eerst de rangorde bepalen en elkaar leren kennen op een neutraal terrein. Laat ze langzaam aan elkaar wennen en let op of het goed gaat. Haal je bij ons dierenopvangcentrum een maatje voor jouw cavia? Dan kunnen we je helpen koppelen.
Kun je cavia's zowel binnen als buiten houden?
Over het algemeen worden cavia’s binnen gehouden, want de beste omgevingstemperatuur van een cavia is rond de 20 graden Celsius (tussen de 18 en 21 graden). Is het zomer en binnen warmer dan 26 graden? Let dan goed op, want cavia’s kunnen snel oververhit raken. Cavia’s kunnen ook buiten gehouden worden. Dan is het wel belangrijk dat je je cavia’s in het voorjaar al buiten zet, zodat de overgang naar winterse temperaturen geleidelijk verloopt. Gaat het echt vriezen? Dan raden we je aan de kooi in de schuur te zetten. In de zomer moet je ook opletten dat het niet te heet wordt in de kooi, zorg voor voldoende schaduw. Een buitenhok moet wind- en waterdicht zijn. Leg ook een extra laag bodembedekking en hooi in de kooi.
Bijten cavia's?
Cavia's kunnen wel bijten, maar doen dit bijna nooit. Het kan zijn dat ze je vingers verwarren met het groenvoer dat je bijvoorbeeld door de tralies aangeeft. Cavia’s die pijn hebben of zich niet lekker voelen kunnen bijten, maar zelfs dan is die kans klein.
Hoe til je een cavia op?
Til een cavia met twee handen op en ondersteun altijd het 'achterlijfje'. Cavia's kunnen het eng vinden dat je ze oppakt en proberen dan misschien te vluchten. Wees je daarvan bewust. Laat je een cavia vallen? Dan kan hij ernstige verwondingen oplopen... (niet laten vallen dus!) Pakken je kinderen cavia's geregeld op? Leer ze cavia's niet onverwachts op te pakken en laat ze dit voorzichtig doen. Blijf altijd opletten.
Kunnen cavia's en konijnen bij elkaar?
Sommige mensen zetten cavia’s en konijnen in hetzelfde hok. We raden dit af, omdat cavia’s en konijnen elkaar niet begrijpen. Konijnen kunnen ‘per ongeluk’ met hun grote poten de cavia verwonden. Bovendien hebben beide diersoorten ander soort voer nodig en hebben cavia’s de neiging om aan de vacht van konijnen te knagen. Konijnen kunnen daarnaast de bacterie Bordetella bij zich dragen en dat kan levensgevaarlijk zijn voor een cavia. Geef een cavia dus gewoon één of meerdere caviamaatjes.
Wat eten cavia's?
Cavia’s hebben onbeperkt hooi nodig. Daarnaast geef je ze (20 gram per cavia) droogvoer en groenten + extra vitamine C. Droogvoer kan bestaan uit korrels (pellets) of uit gemengd voer. We raden je aan korrels te geven, want cavia’s hebben de neiging bij gemengd voer vooral te eten wat ze het lekkerst vinden en dat is niet per se het gezondst.
Vitamine C is belangrijk voor cavia’s. Zelf kunnen ze dat niet aanmaken, daarom moet je ervoor zorgen dat je cavia’s dat wel binnenkrijgen. Gewone ‘knaagdierenvoeding’ waarop staat dat er vitamine C inzit, bevat meestal niet genoeg vitamine C. Droogvoer dat speciaal voor cavia’s is gemaakt bevat het meestal wel (dat voer moet niet te oud zijn). Je kunt altijd voor de zekerheid een kwart tabletje vitamine C geven (van 50 mg). De meeste cavia’s zien dit als een lekker snoepje. Zoals gezegd moet een cavia de hele dag door beschikking hebben tot voeding. Van nature eet een cavia de hele dag door. Zorg daarom voor onbeperkt hooi en genoeg brokjes. Tussendoor kun je wortelloof, andijvie, paprika of witlof geven bijvoorbeeld. Wortel, aardbei, peer en banaan mogen ze met mate, meer als traktatie. Geef je je cavia’s iets dat ze nooit eerder hebben gehad? Laat ze er rustig aan wennen, want hun darmen zijn het nog niet gewend.
Tip: geef cavia’s op jonge leeftijd meerdere soorten voer en smaakjes om aan te wennen. Cavia’s die direct verschillende smaken leren kennen, lusten op latere leeftijd meestal meer dan cavia’s die niet van jongs af aan een divers aanbod kregen.
Over het hok
Hoe groot moet een caviahok zijn?
Een verblijf voor twee cavia’s (beer en zeug of twee zeugjes) moet minimaal 120 x 60 cm zijn. Maar eigenlijk is dit al heel erg krap als je je bedenkt wat er nog meer in het hok komt te staan. Er blijft dan weinig ruimte over om lekker te scharrelen. Wij adviseren om deze reden een verblijf van minimaal 140 x 60 cm.
Twee beertjes hebben sowieso minimaal 140 x 60 cm nodig. Hoe groter hoe leuker voor ze natuurlijk! Cavia's moeten wel voldoende ruimte hebben om te kunnen rennen. Je kunt ook een ren aan het hok vastmaken om een mooie ruimte te maken of de cavia’s regelmatig in een aparte ren zetten als verrijking.
Wat hebben cavia's nodig in hun kooi?
Allereerst heeft een kooi bodembedekking nodig. Je kunt hier hennepvezel, zaagsel of ecobed voor gebruiken. Verder heeft je cavia een voerbakje, drinkfles en een schuilplaats nodig (zoals een huisje). Cavia’s moeten zich kunnen verstoppen. Ze vinden het fijn om per cavia een eigen schuilplaats te hebben wanneer ze hier behoefte aan hebben. Soms zullen ze samen in een huisje gaan en soms apart.
Hoe vaak moet je het caviahok schoonmaken?
Verschoon de kooi, drinkfles (inclusief nippel) en voerbakjes minstens een keer per week. Geef je cavia’s dagelijks schoon water en haal de restjes groenvoer iedere dag weg.
Zorgen voor cavia's
Zijn cavia's makkelijk te verzorgen?
Als je je van tevoren even goed inleest en laat informeren, is de verzorging van een cavia goed te doen. Het zijn vriendelijke dieren die makkelijk tevreden te houden zijn. Als ze maar lekker samen met andere cavia’s hun gang kunnen gaan en de hele dag over het juiste voedsel beschikken.
Moet je cavia's borstelen?
Langharige cavia’s moet je minimaal twee keer per week borstelen. Je kunt de haren ook af en toe bijknippen om klitvorming makkelijker tegen te gaan, maar ook dan is het belangrijk je cavia geregeld te kammen. Kortharige cavia’s kun je eens per week borstelen om vuil en losse haren uit de vacht te halen.
Hoe knip je de nagels van een cavia?
De nagels van je cavia moeten waarschijnlijk regelmatig bijgeknipt worden. Je hebt hier speciale schaartjes voor. Zijn de nagels van je cavia’s licht van kleur? Dan kun je precies zien tot waar je kunt knippen. Je wilt namelijk niet in het ‘levende’ deel van de nagel knippen (waar zenuwen en bloedvaten lopen). Bij donkere nagels is dit slecht te zien. Vraag dan om advies bij de dierenarts of laat het de dierenarts doen.
Wat doe je als de tanden van je cavia te lang zijn?
Cavia’s hebben altijd hooi nodig. Eten ze niet genoeg hooi of ander vezelrijk voedsel, dan kunnen hun tanden te lang worden. Ga dan onmiddellijk naar de dierenarts, want cavia’s kunnen niet goed eten met te lange tanden. Een cavia moet voortdurend kunnen knagen.
Over de voortplanting
Hoe snel is een zeugje vruchtbaar?
Een cavia kan op een leeftijd van vier weken al vruchtbaar zijn. Heb je een beertje en één of meerdere zeugjes in huis gehaald? Laat het beertje helpen, een castratie bij een zeugje is nogal een zware ingreep. Het beertje kan met vier maanden gecastreerd worden. Let dus goed op dat je het beertje niet bij vruchtbare cavia’s zet.
Hoelang is een cavia drachtig?
Een cavia heeft een draagtijd van 65 tot 72 dagen. Let op: na het werpen is de cavia direct weer vruchtbaar.
Hoeveel jongen kan een cavia krijgen?
Een cavia krijgt gemiddeld twee tot vier jongen. Een pasgeboren cavia weegt tussen de 60 en 110 gram. Als de kleintjes 300 gram wegen is het verstandig ze van de moeder weg te halen. Zeugjes en beertjes moeten na vier weken ook van elkaar gescheiden worden.
Veelvoorkomende ziekten
Hoe herken je een zieke cavia?
Een cavia hoort de hele dag door lekker te eten, rond te wandelen en te keutelen. Symptomen van een zieke cavia’s zijn:
slecht eten
futloosheid
veel krabben
diarree
verstopping
Als een cavia niet eet, kunnen de darmen minder goed werken en zelfs stil komen te liggen. Dat is levensgevaarlijk voor een cavia! Merk je dat je cavia niet helemaal lekker is? Wacht niet en ga direct naar de dierenarts. Het kan razendsnel bergafwaarts gaan met je cavia.
Hoe zie je dat je cavia te weinig vitamine C binnenkrijgt?
Een cavia die te weinig vitamine C binnenkrijgt kan de volgende symptomen vertonen:
slecht of niet eten
diarree
tandenknarsen (uiting van pijn)
moeilijk bewegen
ruwe vacht
Kortom, vitamine C is ontzettend belangrijk voor je cavia’s.
Wat doe je tegen voetproblemen bij je cavia?
Cavia’s die veel op een harde bodem rond dartelen, kunnen last krijgen van bulten en ontstekingen op hun voetzooltjes (pododermatitis). Deze aandoeningen kunnen doortrekken in de botten van je cavia en dan wordt het nog een stuk pijnlijker. Zien de voetzolen van je cavia’s er niet normaal uit? Raadpleeg de dierenarts. Pododermatitis is moeilijk te behandelen, vooral als het erger wordt.
Hoe weet je of je cavia last heeft van satijnziekte?
Cavia’s met een satijnvacht (ook wel satijn cavia’s genoemd) zijn vatbaar voor de zogeheten satijnziekte. Dit is een ziekte die de botten beschadigt. Symptomen van deze ziekte zijn:
dat je cavia moeilijk beweegt;
dat je cavia afvalt, terwijl hij goed eet;
dat je cavia slecht eet;
dat er verlammingsverschijnselen optreden bij je cavia;
Vertoont jouw cavia één van deze symptomen? Raadpleeg de dierenarts.
Cavia's koppelen
Cavia’s zijn van nature groepsdieren. Toch slijten veel van deze dieren hun dagen eenzaam en opgesloten in een hokje. Voor het dier is dit een kwelling en wij zijn dan ook heel blij dat je een maatje voor je cavia gevonden hebt in Het Knaaghof! De dieren zullen veel plezier en gezelschap aan elkaar hebben!
Om de kans van slagen zo groot mogelijk te maken, hebben we de volgende informatie voor je samengesteld. Mochten er desondanks vragen of problemen zijn, dan kan je natuurlijk altijd contact met ons opnemen.
De ontmoeting thuis
De ontmoeting thuis verloopt bij elk caviakoppel of elke caviagroep verschillend. Cavia’s accepteren elkaar over het algemeen vrij snel. Toch is het niet altijd even makkelijk om cavia’s te koppelen. Dat komt omdat cavia’s in een strikte hiërarchie leven. Cavia’s die elkaar nog niet kennen, zijn vreemden voor elkaar. Als ze samen in één hok geplaatst worden, willen ze de onderlinge hiërarchie (rangorde) bepalen. Het is belangrijk hun gedrag goed in de gaten te houden zodat de koppeling vreedzaam verloopt.
Bij thuiskomst staan twee hokken naast elkaar klaar, met ongeveer 7 centimeter tussenruimte. De tussenruimte is belangrijk omdat de cavia’s soms kunnen proberen elkaar door de tralies heen te bijten. Het is belangrijk dat de hokken in dezelfde ruimte staan, zodat ze met elkaar kunnen communiceren.
Groenvoer en brokjes kunnen het best zo dicht mogelijk bij het andere hok gegeven worden. Eten is een sociale bezigheid voor cavia’s en bevordert een succesvolle koppeling. Het is goed om de cavia’s elke 24 uur van hok te laten wisselen, zodat ze elkaars geur leren kennen. Bovendien wordt zo voorkomen dat ze te bezitterig worden op het eigen hok en zich dominant opstellen.
Rangorde bepalen
Omdat cavia’s in een hiërarchie leven, kunnen ze dominant zijn. De cavia wil dan de baas zijn over de andere cavia. Als de andere cavia dat goed vindt en zelf niet de baas wil zijn, is de rangorde bepaald. Het is vaak echter zo, dat beide cavia’s dominant willen zijn. Ze zullen dan wat bekvechten en dreigen om uiteindelijk de rangorde toch te bepalen.
Je kunt de cavia’s het beste koppelen in een kleine neutrale ruimte. Geschikte ruimtes zijn bijv. badkamer, badkuip, afgezet stukje van de gang etc. Elke plek waar de eigen cavia nog nooit geweest is, is goed. Er mag niets staan waar de cavia’s onder of achter kunnen gaan en dus onbereikbaar worden, want ze moeten onmiddellijk gescheiden kunnen worden als er een gevecht dreigt te ontstaan. Wel is het goed om wat hooi neer te leggen. Eten is een sociale bezigheid voor cavia’s en bevordert een succesvolle koppeling.
Probeer aan het begin van de dag te beginnen met het koppelen, zodat je de hele dag hebt om in de gaten te houden of het goed gaat.
Wees alert als één van de cavia’s begint te klappertanden. Dit kan een voorteken zijn van aanvallen. Haal de dieren dan even uit elkaar om de rust terug te brengen. Dit houdt in dat ze ongeveer twee meter uit elkaar gezet moeten worden in de koppelruimte, dus niet meteen terug naar het hok. Haal de dieren ook niet te snel uit elkaar. Ook al wordt er flink gekibbeld en achter elkaar aan gezeten, is het beter om ze hun gang te laten gaan. Immers, de volgende dag zou er precies hetzelfde van voor af aan gebeuren.
Als het een paar uur goed gaat, kun je wat schuilhuisjes in de koppelruimte neerzetten. In het begin spelen de cavia’s meestal een machtsspelletje. Dan mag de één niet in het huisje, dan mag de ander het niet. Hetzelfde geldt voor eten, drinken en in elkaars weg lopen.
Er zal veel gepiep, gebrom en andere geluiden te horen zijn, waarbij de dieren met de kop omhoog en de kinnen tegen elkaar aan staan. De cavia’s kunnen achter elkaar aan rennen of het beertje kan proberen te paren met het zeugje. Het zeugje wil daar over het algemeen niets van weten en het beertje zal zijn pogingen over het algemeen na een paar dagen opgeven.
Vooruitgang
Als de cavia’s hun onderlinge rangorde bepaald hebben, zal het gekibbel afnemen en zullen ze vaker tegen elkaar aan liggen of samen eten. Hoe snel dit punt bereikt wordt, is voor elk caviakoppel weer anders. Sommigen hebben er een dag voor nodig, anderen een week.
Wanneer de rangorde bepaald is, kun je de twee cavia’s voor het eerst samen in een hok zetten. Het is belangrijk om het hok waar ze samen in moeten komen, heel goed schoon te maken voordat je ze er samen in zet. Geur is voor cavia’s ontzettend belangrijk en als het hok naar 1 van beide cavia’s ruikt omdat het niet schoongemaakt is, dan bestaat de kans dat die cavia het hok wil claimen en het als zijn territorium ziet. Als je ze dan samen in het hok zet, kan er alsnog een gevecht ontstaan. Maak het hok daarom goed schoon met bijvoorbeeld Citronel, of een ander niet-chemisch middel. Zet een ren om het hok heen en laat het hok open staan, zodat de dieren voldoende bewegingsvrijheid hebben op het moment dat ze er voor het eerst samen in gaan. Blijf er nog minimaal een uur bij om er zeker van te zijn dat er geen gevecht ontstaat. Als dit toch gebeurt, is het zaak om ze snel uit elkaar te halen en toch nog wat langer door te gaan met het koppelen op het neutrale terrein.