De ratten die wij als huisdier houden stammen af van de wilde bruine rat. Deze soort komt oorspronkelijk uit Azië. Rond 1700 kwam de bruine rat in handelsschepen naar Europa. In de 19e eeuw werden ratten voor het eerst gebruikt bij laboratoriumonderzoek.
Door het contact met de wetenschappers werden ratten steeds tammer. Door te fokken veranderden ratten ook van uiterlijk. Volwassen ratten zijn tussen de 21 en 29 centimeter lang (zonder staart). De staart kan tussen de 15 en 23 centimeter lang zijn. Mannetjes zijn groter dan vrouwtjes, ze kunnen tussen 350 tot 600 gram wegen. Vrouwtjes wegen 250 tot 400 gram. Ratten worden meestal twee of drie jaar oud.
Soorten ratten
Tamme ratten kunnen allerlei verschillende kleuren en tekeningen hebben. Er zijn donkerbruine ratten, gelige, grijze en witte ratten met rode oogjes. Die witte ratten noem je albino’s. Ook kunnen ratten gevlekt zijn of een bles op hun neus hebben. De haren zijn meestal glad. Ratten met krulletjes noem je een Rex. Er bestaan ook ratten die helemaal geen haar hebben. De meeste ratten hebben kleine oortjes, maar er is ook een speciale soort met grotere oren die iets lager staan. Deze ratten noem je Dumbo-ratten.
Een rat als huisdier
Ratten kunnen heel tam worden. Ze vinden het vaak leuk om uit hun kooi gehaald te worden. Sommigen klimmen uit zichzelf op je hand. Ratten zijn hele sociale dieren en wonen het liefst in een groep. Een rat die alleen in de kooi zit, wordt eenzaam. Een baasje moet erop letten dat het alleen mannetjes of alleen vrouwtjes zijn, want ratten kunnen zich razendsnel voortplanten. Het hok moet regelmatig verschoond en dat is best een vies klusje. Vooral mannetjesratten kunnen behoorlijk stinken.
Huisvesting
Omdat ratten van klimmen en spelen houden, is het belangrijk dat ze een grote kooi hebben. Voor twee ratten moet de kooi minstens 80 centimeter breed, 40 centimeter diep en 70 centimeter hoog zijn. De kooi moet verschillende verdiepingen en stalen tralies hebben waar ze niet tussendoor kunnen. De bodem kan het beste bedekt met houtsnippers of papier. Zaagsel is niet goed voor de luchtwegen.
Ratten vinden het leuk als ze iets hebben om mee te spelen. Er zijn dan ook speciale speeltjes voor ratten te koop, maar lege wc-rollen vinden ze ook leuk. Ratten mogen niet in een looprad, daar kunnen ze zich in bezeren.
Voedsel
Ratten zijn niet zo kieskeurig met eten. Maar het beste voer is speciaal rattenvoer. Daarnaast lusten ratten groente en fruit. Ook vinden ze gekookte eieren lekker en aardappels, rijst, brood en pasta. Ratten mogen niet te veel eten, dan worden ze te dik. Verder hebben ze natuurlijk vers water nodig, dat drinken ze uit een speciale drinkfles.
Babyratjes
Als ratten vijf weken oud zijn kunnen ze al kleintjes krijgen. Vrouwtjes worden “flapperig” op het moment dat ze vruchtbaar zijn. Ze springen dan in het rond en flapperen hard met hun oren. Als er een mannetje bijzit, gaan ze paren. Voor de bevalling bouwt het vrouwtje een nest. Ongeveer 22 dagen later worden de kleine ratjes geboren, die worden ook wel rittens genoemd. Ze zijn heel klein, kaal en roze en worden met hun ogen dicht geboren en drinken alleen nog maar melk bij hun moeder. Ze wegen gemiddeld vier gram. Na acht dagen krijgen ze haartjes en na twee weken gaan hun oogjes open. Na drie weken beginnen de ratjes zelfstandig te eten.
Hatsjoe!
Ook ratten kunnen ziek worden. Ze zetten dan hun haren op verliezen snel gewicht. Soms gaan ratjes niezen en snotteren. Aan het gedrag is ook te zien dat een rat ziek is. Hij eet misschien minder of is veel rustiger dan normaal. Bij ratten komen vaak gezwellen voor. Die kunnen heel gevaarlijk zijn. Als een rat ziek is, moet hij gelijk naar de dierenarts.
Wat doet de Dierenbescherming voor dit dier?
Er zijn verschillende opvangcentra voor knaagdieren. Ook ratten worden hier opgevangen als een baasje niet meer voor ze wil of kan zorgen. De ratten worden in het opvangcentrum verzorgd en krijgen hopelijk een nieuw baasje. Op www.ikzoekbaas.nl staan alle ratten die in onze dierenasielen verblijven. Wil je zelf ratjes? Denk daar goed over na en overleg het altijd met je ouders. Het verzorgen van ratjes vergt lange tijd grote verantwoordelijkheid!
De Dierenbescherming
Er leven veel dieren in Nederland. Dieren in de natuur, zoals vogels en vissen, maar ook huisdieren. Daarnaast houden we dieren voor hun vlees, eieren of de melk.
Helaas gaat het niet altijd goed met de dieren. De Dierenbescherming is een organisatie die zich inzet voor alle dieren in Nederland die hulp nodig hebben. Hiervoor heeft de Dierenbescherming bijvoorbeeld dierenasielen en rijden onze dierenambulances het hele land rond. En onze inspecteurs houden de gezondheid van dieren goed in de gaten. De Dierenbescherming vraagt ook aan de regering om strengere regels en wetten te maken om de dieren te beschermen, zoals wetten over proefdieren.
Weetjes
- Als ratten het erg naar hun zin hebben, gaan ze knarsetanden en met hun oogjes ploppen.
- Ratten kunnen niet goed tegen zuivelproducten.
- Als een rat spontaan zijn haren opzet, moet je oppassen. Als je in de buurt komt kan hij bijten.
- Mannetjesratten zijn vaak rustiger dan vrouwtjes.
- Ratten die niet goed kunnen zien, wiegen soms heen en weer met hun kop.
- Het snot van ratten is roodbruin.
- De tanden van ratten groeien hun hele leven door.
- De staart van ratten helpt bij het bewaren van hun evenwicht.
Meer informatie
Hier vind je nog veel meer informatie voor je spreekbeurt.
Rattenfilmpjes
Je kunt ook een videofragment aan je klasgenoten laten zien tijdens je spreekbeurt:
- SchoolTV: 'De rat, een heel schoon beestje'
- SchoolTV: 'Ratten, brutaal en lief'
