Een vleermuis is niet zomaar een muis met vleugeltjes. De vleermuis lijkt zelfs niet eens op een muis. De muis is een knaagdier, de vleermuis hoort bij een hele andere familie. Bij deze familie horen ook aapjes, zoals de chimpansee. Vleeraapje was dus een betere naam voor hem geweest.
Verboden weg te jagen
Sommige mensen vinden vleermuizen erg eng. Die jagen vleermuizen weg als ze in de buurt zitten. Dit mag eigenlijk helemaal niet. In Nederland zijn vleermuizen beschermde dieren die je niet zonder toestemming van de overheid mag storen.
Etenstijd!
Vind jij muggen in je kamer ook zo vervelend? Vleermuizen vinden muggen hartstikke lekker. Dus als er vleermuizen in de buurt leven, heb je geluk! Als je ze met rust laat, eten ze zoveel mogelijk muggen voor je op. Hoe klein muggen ook zijn, vleermuizen kunnen ze overal vinden.
Nachtbraker
Vleermuizen gaan het liefst ’s nachts op pad om eten te zoeken. Dan gaan ze vaak met een heleboel tegelijk hun schuilplaats uit. Ze zoeken naar muggen, nachtvlinders, torren en vliegen. Midden in de nacht jagen kan lastig zijn. Daarom gebruiken vleermuizen een sonar om in het donker hun prooi te vinden. Dat is een soort echo van hun eigen geluid. Het geluid weerkaatst tegen alle muren of bomen en tegen de beestjes die ze willen opeten. Dit geluid komt weer terug naar de grote oren van de vleermuis. Zo weet hij precies waar hij moet zijn voor een lekker hapje.
Wat een drukte
Vleermuizen leven vaak samen met een grote familie, deze groep noem je een kolonie. Soms bestaat zo’n familie wel uit vijfhonderd vleermuizen! Als ze met een grote groep zijn kunnen ze ook een gigantisch lawaai maken. Dat is voor hen gezellig gekwebbel en het schrikt vijanden af.
Woonplaats
De favoriete plekjes van vleermuizen zijn donker, warm en vochtig. Voor ons is dat niet zo prettig, maar vleermuizen vinden dit de ideale plek om te wonen en om hun kleintjes groot te brengen. Verschillende soorten vleermuizen hebben hun eigen favoriete plekken. In een grot, in holle bomen of in de spleten van gebouwen. Sommige vleermuizen kruipen graag onder dakpannen en wonen daar met de hele familie.
Goed opgevoed
Vleermuisvaders houden zich alleen bezig met het zoeken van een vrouwtje en de paring. Zodra het vrouwtje eenmaal zwanger is, verliest vader vleermuis zijn interesse. Gelukkig voor de vleermuisbaby’s nemen moedervleermuizen hun taak heel serieus. Vleermuismoeders krijgen meestal maar één baby per jaar. Hun kindje klampen zij stevig tegen hun lichaam vast om het warm te houden en om te zorgen dat het niet naar beneden valt.
Vleermuizencrèche
Soms werken vleermuizen samen met het opvoeden van de kleintjes. Als een aantal vleermuismoeders voedsel gaat zoeken, passen de anderen op de kinderen. Handig toch? Zo’n vleermuizencrèche?
Soorten vleermuizen
Er zijn veel soorten vleermuizen. De kleinste wordt de hommelvleermuis genoemd. Met een grootte van drie centimeter is hij is zo klein dat hij zo in je hand zou passen. Kijk maar eens op je liniaal hoe klein dit is! Met zijn vleugels gespreid is hij wat groter, 16 centimeter. Dat ziet er al een stuk stoerder uit. Vanwege zijn grappige snuitje staat hij ook bekend als de varkensneusvleermuis. De allergrootste vleermuis heet de vliegende hond. Deze kan als hij zijn vleugels uitslaat tot wel 1 meter 80 breed zijn. Lukt dat jou ook als je je armen uitstrekt?
Vleermuizen in Nederland
In Nederland leven ook vleermuizen. Er zijn wel 21 verschillende soorten gesignaleerd! Zeven hiervan komen veel voor in Nederland. Vleermuizen kunnen overal gespot worden: in steden, dorpen, in de natuur of in het land van boeren. De meeste vleermuizen in Nederland zitten graag onder het dak van huizen of kerken. Maar ze kunnen ook in een grot of in een holle boom wonen. Hun woning gebruiken ze vooral overdag. Hun kleine oogjes zijn niet gewend aan het zonlicht.
Watervleermuis
Zoals de naam al zegt is deze vleermuis bij het water te vinden. Bij meren, sloten, en beekjes in het bos kan hij gemakkelijk voedsel vinden. Hij graait muggen en vliegen met zijn grote voeten uit de lucht. Soms pakt de watervleermuis zelfs kleine visjes uit het water. De watervleermuis kan ook boven land jagen, vlak boven bospaden of op beschutte open plekken in het bos. De watervleermuis komt vooral voor bij de duinen en in Zuid-Limburg. Hij woont het liefst in holle bomen. Op plaatsen met weinig bos wordt hij ook wel eens in gebouwen gevonden.
Ingekorven vleermuis
Dit is een vleermuis met een lange, wollige vacht. Zijn rugharen hebben drie kleuren. Dichtbij zijn huid zijn de haartjes grijs, in het midden strogeel en de puntjes zijn roodbruin. Zijn buik is gelig grijs van kleur. De snuit is roodbruin, de oren en vleugels zijn donker grijsbruin. Hij weegt ongeveer 11 gram. In Nederland leven niet veel ingekorven vleermuizen. Hij staat zelfs op de lijst van bedreigde diersoorten. Op de hei of bij een boerderij met hoog grasland heb je de grootste kans om er een te zien. Vlak nadat de zon onder is vliegen ze daar rond om muggen en spinnen te vangen
Gewone dwergvleermuis
De gewone dwergvleermuis is de meest voorkomende vleermuis. Dit dwergje weegt ongeveer 5 gram. Maar hij heeft voor zo’n klein beestje best grote vleugels. Als hij zich uitstrekt kan hij tussen de 18 en 24 centimeter breed zijn. Dwergvleermuizen wonen hier vooral in gebouwen in groene gebieden, maar in het buitenland wonen ze ook in grotten. Ze eten voornamelijk muggen, gaasvliegen, nachtvlinders en soms ook kevers. Ze jagen tussen de beschutting van bomen.
Laatvlieger
Deze vleermuis wordt ‘s avonds als een van de laatste vleermuissoorten wakker om te jagen. De laatvlieger is een grote vleermuissoort. Op zijn rug is de vacht bruin. De haarpuntjes kunnen goudkleurig zijn en licht glanzen. Aan de onderzijde is hij gelig bruin. De oren en snuit zijn zwart, en de brede vleugels zijn donkerbruin tot zwart. De oren zijn vrij klein en driehoekig. Als hij zijn vleugels spreidt kan hij 32 tot 38 centimeter breed zijn. De laatvlieger komt het meeste voor in gebieden met veel bomen. Ze kunnen in een stadspark of een dorp wonen.
Bruine grootoorvleermuis
Deze kleine vleermuis heeft hele grote oren! Ze zijn groter dan zijn eigen hoofd en bijna net zo groot als hun eigen lichaam. Zijn snuitje heeft een rozige kleur, dezelfde kleur als een biggetje. Hij heeft een bruine vacht op zijn rug en zijn buikje is gelig. De bruine grootoorvleermuis is er vroeg bij. Voor zonsondergang vliegt hij uit. Dan gaat hij op zoek naar motten en andere insecten, als kevers, schietmotten, wantsen en oorwormen. Ook eet hij spinnen. Als het dier op insecten en spinnen jaagt, staat het soms stil in de lucht om zijn prooi van de bladeren te vangen. Ook vangt hij vliegende insecten in de lucht. De bruine grootoorvleermuis woont het liefst in een naaldbos, met grote bomen die lijken op onze kerstboom. Soms kiezen ze ook vogelhuisjes uit als hun thuis. In de winter zitten ze het liefst in gebouwen en grotten. Daar is het vaak warmer. Ze kiezen vaak bomen of gleuven in gebouwen als woonplaats.
Geen vriend van Dracula
Sommige mensen denken dat vleermuizen bloed van mensen drinken. Maar hier hoef jij niet bang voor te zijn. Dit is helemaal niet waar. De enige vleermuis die bloed drinkt leeft in Zuid-Amerika. Die heet dan ook de vampiervleermuis. Deze soort vleermuis drinkt meestal het bloed van vee. Dikke koeien merken vaak niet eens dat ze gebeten zijn. Ze hebben er geen last van.
Niet oppakken
Hoewel vleermuizen je nooit zomaar aan zullen vallen, mag je een vleermuis niet oppakken als je er één vindt. De vleermuis kan bang worden en van schrik bijten, dat doet pijn! Als er een vleermuis in je huis zit kun je het beste een raam open zetten om hem naar buiten te laten. Als je buiten een zieke vleermuis op de grond ziet liggen, kun je de dierenambulance bellen.
Geen ongedierte!
De Dierenbescherming vindt het belangrijk dat iedereen in Nederland weet dat vleermuizen geen ongedierte zijn. Als er vleermuizen in je buurt wonen is dat alleen maar mooi! Laat ze met rust, dan vangen ze muggen voor je. Gezoem en gesteek van muggen is toch veel vervelender dan een vleermuis die geen kwaad doet onder je dakpannen?
De Dierenbescherming
Er leven veel dieren in Nederland. Dieren in de natuur, zoals vogels en vissen, maar ook huisdieren. Daarnaast houden we dieren voor hun vlees, eieren of de melk.
Helaas gaat het niet altijd goed met de dieren. De Dierenbescherming is een organisatie die zich inzet voor alle dieren in Nederland die hulp nodig hebben. Hiervoor heeft de Dierenbescherming bijvoorbeeld dierenasielen en rijden onze dierenambulances het hele land rond. En onze inspecteurs houden de gezondheid van dieren goed in de gaten. De Dierenbescherming vraagt ook aan de regering om strengere regels en wetten te maken om de dieren te beschermen, zoals wetten over proefdieren.
Weetjes
- De poep van vleermuizen is heel kostbaar. Boeren gebruiken het om hun land te bemesten. De mest van vleermuizen noem je guano.
- Vleermuizen leefden al 60 miljoen jaar geleden.
- In China is de vleermuis een gelukssymbool. Geluk en vleermuis noem je in het Chinees allebei ‘Fu’. --Vleermuizen houden in de winter een winterslaap.
- De meeste vleermuizen komen naar buiten rond zonsondergang.
- Vleermuizen hangen op hun kop aan het plafond. Ze kunnen hun pootjes “op slot doen.”Hierdoor kunnen ze zonder zich in te spannen ondersteboven hangen.
- De grotere vleermuizen die in warmere landen voorkomen, eten vaak fruit. Sommige van hen eten ook kleine dieren, zoals kikkers.
Meer informatie
Hier vind je nog veel meer informatie voor je spreekbeurt.
- Vleermuizen (spreekbeurt.info)
- Vleermuis.net