Chemische bestrijding eikenprocessierups, stop ermee!

Veel rupsensoorten

Eiken zijn waardbomen voor héél véél soorten insecten, inclusief zeldzame soorten rupsen en dus vlinders. Denk daarbij aan nachtvlinders zoals voorjaarspanners, voorjaarsuilen, ringelrupsen, plakkers, maar ook bladwesplarven. Met het doden van de eikenprocessierups met gif, dood je dus veel leven. Het rupsenleven is op zichzelf al waardevol en het is van grote betekenis is voor ander leven, omdat rupsen en de daaruit voorkomende vlinders als voedsel dienen voor bijvoorbeeld koolmezen en vleermuizen.

Nadeel voor dier en milieu

De producent van XenTari beweert dat het product veilig is voor mens, dier en milieu. Ze maken één kleine kanttekening: “Op plaatsen met beschermde vlindersoorten moet men wel overwegen om eikenprocessierupsen op een andere manier te bestrijden.” Dus zo veilig is het niet. Bovendien gaat de producent volstrekt voorbij aan het feit dat de natuur bestaat uit meerdere voedselketens waarbij de een afhankelijk is van de ander. En dus benadeel je met elk gif dier én milieu! Gelukkig heeft de Vlinderstichting, samen met andere partijen, gebruik van Vertimec een halt toegeroepen. Helaas gaat het gebruik van XenTari onverminderd door.

Dweilen met de kraan open

Behalve dat het inzetten van gif om de rups te bestrijden grote negatieve gevolgen heeft voor dieren, het milieu en uiteindelijk ook de mens, is het ook dweilen met de kraan open. Het is niet meer dan het blussen van een lokaal brandje dat elders rustig verder doorgroeit. Het inzetten van gif om plagen te bestrijden is symptoombestrijding. Je gebruikt lapmiddelen om een veel groter onderliggend probleem dat aangepakt moet worden te vermijden.

Duurzame oplossing

De duurzame oplossing ligt in het ecologisch verantwoord vergroenen van de omgeving waarin de eik leeft. Op die manier zorg je voor een range aan natuurlijke vijanden die de eikenprocessierups in bedwang houdt. Net zoals dit in de kernen van het leefgebied van de eikenprocessierups van nature in Frankrijk ook gebeurt. Nu zijn de condities voor die natuurlijke vijanden (nog) niet op orde en is het waarschijnlijk dat de nieuwe prooi nog niet door alle mogelijke vijanden ontdekt en herkend is. Of de natuurlijke vijanden moeten de nieuwe leefgebieden van hun prooi nog ontdekken.

Als we ervoor zorgen dat we de natuurlijke leefomgeving zo inrichten dat ook de natuurlijke roofdieren een plekje krijgen, dan zal de eikenprocessierups over de komende jaren afnemen, en daarmee de niet te verwaarlozen overlast. Dat kan door nestkastjes voor koolmeesjes of vleermuizen op te hangen, maar vooral ook door de vegetatie rondom de eiken zo aan te planten dat hierin natuurlijke vijanden kunnen wonen, zoals sluipwespen, sluipvliegen, gaasvliegen en zweefvliegen. Dat dit werkt blijkt uit een proef waar de gemeente Westerveld 3 jaar geleden mee is begonnen. Maar wat moet je met een situatie waar een enkele eik gepland is in de stad waar de ondergrond betegeld is? Daar zou je moeten overwegen om deze eik te verwijderen en hier een andere Nederlandse bomensoort voor terug te plaatsen.