‘Rat in de stad, zo voorkom je dat!’

Wat houdt de campagne in?
De gemeente geeft via social media, internet en op locaties handige tips over hoe we 'overlast' van ratten in de openbare ruimte en in en rond het huis kunnen voorkomen. Zij heeft hiervoor een animatiefilm, flyer, poster en landingspagina ontwikkeld. Specifieke communicatiemiddelen voor de buitenruimte, zoals abris’s en bestickering van vuilnis- en veegwagens, worden op een later moment ingezet. In de campagne staat samenwerking centraal. Samen met inwoners, ondernemers en belanghebbende partners wil de gemeente overlast van ratten in de stad voorkomen.
Bekijk hier de animatie over het voorkomen van 'rattenoverlast' in de gemeente Utrecht.
Dierenbescherming trots: voorkomen is beter dan bestrijden!
De Dierenbescherming is trots op de gemeente Utrecht. Ratten zijn intelligente, sociale dieren. Ze zonder pardon opruimen en daarbij niet de bron van de overlast eerst aan te pakken, is onnodig wreed. De inzet van de gemeente op publieksvoorlichting over een schone stad waar ratten veel minder de kans krijgen om zich te ontwikkelen tot plaag, kan veel leed voorkomen. Daarom hebben wij vanaf het begin af aan meegedacht met de opzet van deze campagne en dragen wij bij aan de nieuwe Utrechtse aanpak 'plaagdierbeheersing – ratten', door in de regiegroep deel te nemen. Met deze aanpak zet de gemeente Utrecht samen met partners in op het zogenoemde ‘Integrated Pest Management’ (IPM). Hierbij staat preventie centraal, zoals het wegnemen van voedselbronnen en onderkomens van ratten. Met de preventieve, duurzame methode wordt direct dierenleed zoveel mogelijk vermeden. Verder voorkomt het de inzet van chemische bestrijdingsmiddelen (gif). Alleen in uitzonderlijke gevallen en als er sprake is van een groot gezondheidsrisico kunnen chemische bestrijdingsmiddelen worden gebruikt.
Gif nog steeds veel aanwezig in het milieu
Hoewel het gebruik van rattengif via wetgeving al sterk aan banden is gelegd, is het nog steeds veelvuldig aanwezig in roofvogels en uilen. Vijftig procent van de dood gevonden vogels die in 2014 werden onderzocht in Nederland hadden rattengif in hun lever. Deze vogels stierven overigens niet aantoonbaar door het innemen van gif. Ongeveer de helft stierf door trauma (tegen iets aangevlogen) of stierf in de opvang. De gemeente kan via haar aanpak dus zeker nog sterk bijdragen aan het verminderen van doorvergiftiging van beschermde diersoorten en daarmee ook mogelijk leed bij deze dieren voorminderen. Hoewel de doodsoorzaak wellicht niet direct te linken is aan de inname van het gif, is het zeker wel aannemelijk dat het binnen krijgen van dit gif, gezondheids- en welzijnsproblemen oplevert bij deze dieren.
Goed voorbeeld voor andere gemeentes
Er zijn geen betrouwbare cijfers over de aantallen ratten in steden. Wel zien we her en der verontrustende berichten over overlast van ratten in de stad. Wij hopen dat daar waar ratten serieus overlast veroorzaken, ook die gemeentes de overlast aan (gaan) pakken via goede publieksvoorlichting over een schone leefomgeving. Tevens zouden ook zij baat hebben bij het opzetten van een regiegroep, waarin woningbouwcooperaties, kennisscentra, dierenwelzijnsorganisaties en de GGD vertegenwoordigd zijn, om zo te komen tot een gezamenlijke dier- en milieuvriendelijke aanpak.

Landelijke werkgroep
Vorig jaar heeft het RIVM uitvoerig onderzoek gedaan naar de effectiviteit van de huidige knaagdierbeheersing en haar bevindingen opgeschreven in het rapport 'Duurzame en effectieve knaagdierbeheersing'. De Dierenbescherming heeft input gegeven voor dit rapport en zal in de komende tijd tevens deelnemen in een landelijke IPM werkgroep die ingesteld zal worden. Wij zullen initiatieven die gericht zijn op het diervriendelijk voorkomen van knaagdierplagen daar op de agenda zetten.
"Door de stad schoon en gezond te houden, voorkomen we overlast van ratten. Met deze campagne willen we hierover meer bewustwording creëren. We kunnen de rattenpopulatie alleen beheersen als alle belanghebbende partijen mee doen en hun verantwoordelijkheid nemen. Deze campagne is daar een mooi voorbeeld van." -
Wethouder Kees Diepeveen (openbare ruimte)