De kip stamt af van de Bankivahoen die voorkomt in Azië. Kippen leven van nature in de natuur in kleine groepen die bestaan uit één haan, een paar hennen en kuikens. In de groep geldt een rangorde, dit noem je de ‘pikorde’. Een kip met een hogere rangorde is zodoende de baas over een kip met een lagere rangorde. De haan is de opperbaas en door de pikorde weten de hennen (vrouwtjeskippen) onderling ook wie de baas over wie is.
Gedrag
Kippen zijn verlegen dieren. Ze gaan voorzichtig om met nieuwe dingen. Ze doen alles uit gewoonte. Als ze eenmaal wat hebben aangeleerd, zoals hun eieren op de grond leggen, dan leren ze dit moeilijk af. Een hen doet er ongeveer drie weken over om een ei uit te broeden. Tijdens het broeden, rolt ze haar ei een paar keer per dag. Zo kunnen de kuikens in het ei niet aan de schaal blijven kleven. De kip en het kuiken krijgen al een band als het kuiken nog in het ei zit. Het kuiken onthoudt het geluid van zijn moeder. Hij antwoordt met piepgeluiden, terwijl hij nog in het ei zit. Als ze uiteindelijk uit het ei komen zien de kuikens er moe, kleverig en nat uit. Maar ze veranderen snel in een schattige donsbol.
Een kip als huisdier
Kippen zijn ook huisdieren. Ze worden in groepjes gehouden. Kippenhouders kunnen één haan houden en daar meerdere hennen bij zetten of ze houden alleen hennen. Meerdere hanen bij elkaar krijgen snel ruzie, want ze willen allemaal de baas zijn. Kippen hebben veel ruimte nodig om te kunnen bewegen en de vleugels uit te slaan. Strooisel is ook belangrijk. Dat gebruiken kippen voor stofbaden, pikken en krabben. Stofbaden zijn nodig om de veren schoon te houden. Kippen wassen zich niet in het water, maar in het stof. Ook hebben ze een legnest en een zitstok nodig.
Eten en drinken
Kippen zoeken buiten de hele dag voedsel, zoals zaden, insecten en wormen. Als er genoeg eten is, blijven kippen op dezelfde plek leven. Kippen kunnen ook pluimveemeel, graan en groenvoer eten. Met groenvoer bedoelen we fruit en groente en dit kan aangevuld met regenwormen, meelwormen of maden. Kippen drinken ook water.
Verzorging
Kippenhouders kunnen kippen buiten houden in een grote ren met een warm nachthok. In het nachthok zitten kippen graag op een stok, zodat ze kunnen slapen. Kippen hebben verlichting in het hok nodig, want ze leggen alleen eieren als het 10 uur per dag licht is. Helaas kunnen ze niet goed tegen tl-verlichting, omdat dit erg flikkert en dat levert stress op. Kippen willen een legnest waar ze eieren in kunnen leggen. Wilde kippen slapen ‘s nachts in bomen.
Te druk
Veel kippen in de vee-industrie leiden geen prettig leven. Ze hebben te weinig ruimte en leven in donkere stallen. Andere kippen hebben in hun stal wel wat ruimte om te scharrelen, maar ze moeten het delen met te veel andere kippen. Stel je eens voor dat ieder kind in jouw klas nog vijf extra vrienden meeneemt naar de les.
Kippenvriendinnen
Met sommige kinderen in de klas ben je dikke vrienden, met andere misschien niet. Dat is met kippen net zo. Als een kip een andere kip ziet die hij minder leuk vindt, kan hij gaan pikken. Dat kan flink pijn doen! De beste manier om ervoor te zorgen dat kippen elkaar minder lastig vallen, is door ze veel ruimte te geven. Zo kunnen ze lekker scharrelen, een eigen stok uitkiezen om te zitten en heerlijk graven.
Rondeelstal
Er zijn in Nederland speciale boerderijen die zijn ontworpen volgens de natuurlijke wensen van kippen. Dit zijn bijvoorbeeld Rondeelboerderijen. Het Rondeel is een grote cirkel, dat in een soort pizzapunten is verdeeld. Iedere punt is een overdekt nachtverblijf of een dagverblijf met gras en zand. In het nachtverblijf kunnen de kippen eten, drinken en eieren leggen. In de nacht kunnen ze hier ook op stok gaan om te slapen. Overdag kunnen ze in het dagverblijf rondscharrelen, zoeken naar wormpjes in het gras of een stofbadje nemen. Aan de rand van de dag- en nachtverblijven is ook nog een stukje met struiken en bomen. Hier kunnen kippen zich verstoppen. Het hele kippenterrein is beschermd met gaas. Op die manier kunnen er geen vossen of roofvogels bij de kippen komen. Zo zitten ze lekker veilig. In de supermarkt kun je de eieren van deze kippen herkennen aan het ronde doosje met zeven eieren erin. Ook hebben ze een sticker van het Beter Leven keurmerk. Deze eieren krijgen maar liefst drie sterren!
Kipsterstal
Ook in een Kipsterstal hebben kippen een beter leven dan in een standaard stal. In een Kipsterstal heeft de boer een natuurlijke en bosrijke omgeving nagebootst. Er groeien allemaal verschillende planten waardoor er voor kippen meer te beleven is. Verder hebben de dieren veel ruimte en frisse lucht. Kipstereieren zijn te herkennen aan een blauw doosje met vijf eieren. Ook deze eieren krijgen drie sterren Beter Leven keurmerk.
Beter Leven keurmerk
Wist je dat je aan een ei kunt zien of het een ‘diervriendelijk’ eitje is? Op elk ei staat een stempel dat aangeeft of de kip een beter leven heeft gehad of niet. Er zijn vier codes die laten zien hoe diervriendelijk een ei is.
Code 0, biologische eieren (met EKO-keurmerk).
Code 1, scharreleieren met vrije uitloop.
Code 2, scharreleieren.
Code 3, kooi-eieren.
Het Beter Leven keurmerk van de Dierenbescherming geeft door middel van 1, 2 of 3 sterren aan hoe diervriendelijk een product is. Hoe meer sterren, hoe beter!
De Dierenbescherming
Er leven veel dieren in Nederland. Dieren in de natuur, zoals vogels en vissen, maar ook huisdieren. Daarnaast houden we dieren voor hun vlees, eieren of de melk.
Helaas gaat het niet altijd goed met de dieren. De Dierenbescherming is een organisatie die zich inzet voor alle dieren in Nederland die hulp nodig hebben. Hiervoor heeft de Dierenbescherming bijvoorbeeld dierenasielen en rijden onze dierenambulances het hele land rond. En onze inspecteurs houden de gezondheid van dieren goed in de gaten. De Dierenbescherming vraagt ook aan de regering om strengere regels en wetten te maken om de dieren te beschermen, zoals wetten over proefdieren.
Weetjes over kippen
- Een kip kan goed zien. Je kunt niet naar een kip toegaan zonder dat ze jou ziet.
- Een kip kan 15 jaar oud worden.
- Het kraaien van een haan kan soms wel van 2 kilometer ver te horen zijn.
- Een kip met rode oorlellen legt meestal (licht)bruine eieren en een kip met witte oorlellen leggen witte eieren.
- Een Nederlander eet gemiddeld 185 eieren per jaar (als eitje bij het ontbijt, maar ook in deeg of koek).
- Een kip kan niet vliegen.
- Een haan kraait niet omdat de zon opkomt, maar om de andere hanen te laten weten wie de baas is. Een haan wordt wakker zodra de zon opkomt, dan laat hij zo snel mogelijk iets van zich horen.
Meer informatie over kippen
Hier vind je nog meer informatie over kippen:
- LICG - Kip
- Dierenbescherming - Beter Leven keurmerk
- Kipsterstal - Kipster.nl