Spreekbeurt over dieren in de winter

Brrr… in de winter is het koud! Jij kunt een lekkere warme trui aantrekken. Bij dieren werkt dit anders. Sommige dieren kunnen goed tegen de kou, andere minder. Het ene dier krijgt een dikke vacht en de ander niet. Er zijn ook veel dieren die een winterslaap houden. Kortom, hoe gaan dieren met kou om?

Hond in de sneeuw
Een hond met sneeuw in zijn maag, krijgt buikpijn.

Honden

Hoe zit dat met honden? Sommige rassen kunnen supergoed tegen kou en andere juist helemaal niet. Husky’s en Sint Bernard-honden vinden het helemaal niet erg om naar buiten te gaan met koud weer. Die hebben een hele dikke vacht. Kleine honden met een dunne vacht hebben buiten een speciaal jasje of dekje nodig om warm te blijven.
Honden met een dikke vacht kunnen wel last krijgen van hun voetzolen als er sneeuw ligt. Het is aan te raden de voetzooltjes in te smeren met vaseline of een speciaal smeersel van de dierenarts. Als er zout is gestrooid, kunnen honden ook last krijgen. Dan is het belangrijk dat de pootjes na het wandelen goed schoon geveegd worden.
Als het zelfs zo koud is dat er ijs ligt, moeten baasjes goed opletten dat hun hond niet op het ijs gaat staan. Hij kan uitglijden of er zelfs doorheen zakken. En dat is gevaarlijk en koud!
Het is natuurlijk hartstikke leuk, zo’n sneeuwballengevecht met de hond. Maar echt goed is het niet. Als een hond teveel sneeuw binnenkrijgt, krijgt hij buikpijn.

Kat in de sneeuw
Een kat die gewend is om buiten te komen, kan goed tegen kou.

Katten

Katten kunnen best goed tegen de kou. Ze krijgen een dikke wintervacht die hen goed beschermt. Een kat die gewend is naar buiten te gaan, kan dus rustig naar buiten. Hij moet wel weer naar binnen kunnen als hij dat wil. Als hij te lang in de kou zit is dat natuurlijk niet fijn!

Hoewel katten goed tegen lage temperaturen kunnen, zitten ze het liefst op een warme plek. Ze liggen graag tegen de kachel aan, zitten bij de openhaard of kruipen onder de dekens.

konijn en vacht
Konijnen hebben wat extra stro nodig om warm te blijven in de winter.

Konijnen

Konijnen die buiten in een hok zitten kunnen daar best in de winter blijven. Ze ontwikkelen een dikke wintervacht. Het konijn heeft alleen wel een warm nachthok met veel stro nodig.
Het hok mag niet op de tocht staan. Mocht het echt ijzig koud worden, dan kan het hok beter even in de schuur staan. Het konijn binnen in huis zetten is een te groot temperatuurverschil.

Knaagdier in de winter
Zorg ervoor dat knaagdieren zoals ratten lekker warm binnen zitten in de winter.

Knaagdieren

Knaagdieren zoals cavia’s, ratten en muizen kunnen het best binnen staan. Ze krijgen geen lekkere dikke wintervacht om zich warm te houden. De dieren mogen niet op de tocht staan, daar kunnen ze heel ziek van worden. In de winter kan een beetje extra stro natuurlijk geen kwaad, want ook in huis kan het kouder zijn in de winter.

Baasjes moeten ook opletten dat ze niet te koude handen hebben, als ze hun knaagdier oppakken. Daar kunnen ze erg van schrikken.

Vissen in aquarium
Bij temperaturen onder de 5 graden, hoeven vissen niet gevoerd te worden.

Vijvervissen

De meeste vijvervissen kunnen in de winter gewoon buiten blijven. Alleen de kleine jonge vissen overleven de kou misschien niet en kunnen beter even binnen staan. Die hebben nog niet genoeg vet om zich warm genoeg te houden.

Vissen voeren kan tot 5 graden. Bij lagere temperaturen schakelen vissen over op een soort ruststand. Ze hebben dan weinig energie nodig en eten dan niet.

Als mensen fonteintjes in hun vijver hebben, kunnen die bij koud weer het beste uitgezet worden. Omdat het water boven komt, koelt het nog verder af en krijgen de vissen het nog kouder! Als er ijs op de vijver ligt, is het slim een wak te maken. Baasjes moeten dit wel voorzichtig doen, want ze moeten niet per ongeluk een vis een klap verkopen met een stuk ijs.

Koikarpers kunnen niet zo goed tegen temperatuurswisselingen. De vijver kan dan het beste afgedekt met bubbeltjesplastic. Zo blijft de temperatuur constant.

Om te voorkomen dat een vijver dichtvriest kan men een ijsvrijhouder kopen. Zo blijft het water van een betere kwaliteit.

Shetlandpony in de sneeuw
Paarden en pony's hebben een plek nodig om te schuilen als het regent.


Paarden

Paarden krijgen in de winter een dikke vacht. Hierdoor kunnen ze goed tegen kou en zelfs sneeuw vinden ze niet erg. Ze kunnen dus gewoon in de wei staan. Vooral IJslanders en Shetlandpony’s krijgen een dik winterpak. Het is wel fijn voor ze als ze ergens kunnen schuilen, als het bijvoorbeeld hard gaat stormen. Paarden die geschoren worden hebben een deken nodig om warm te blijven.

Het is belangrijk dat paarden genoeg te drinken hebben. Ze hebben daarom altijd vers water nodig. En dat water moet dan niet bevroren zijn natuurlijk.

Schapen in de winter
Met extra voer en een schuilplek komt een schaap de winter wel door.

Schapen, koeien en geiten

Schapen, koeien en geiten kunnen prima buiten blijven in de winter. Ze hebben wel beschutting nodig om te kunnen schuilen. Ook hebben ze extra voer nodig. Daarmee houden ze zich warm.

Kippen in de winter
Zorg voor een lekker warm hok met stro voor kippen in de winter.

Kippen

Kippen houden niet zo van kou. Hun lellen kunnen zelfs bevriezen! Daarom moeten ze zich kunnen verschuilen in een lekker warm hok met stro.

Egels in de winter
Egels houden een winterslaap.

Egels

Egels houden een winterslaap. In de herfst eten ze zich helemaal vol en zoeken dan een warm plekje. Ze kruipen graag onder hopen bladeren. Mensen met een tuin kunnen daarom hopen bladeren beter laten liggen.

Eekhoorn in de herfst
Eekhoorns zitten 's winters het liefst zoveel mogelijk in warme holletjes.

Eekhoorns

Eekhoorns houden geen winterslaap, maar een winterrust. Van tevoren slaan ze een hoop voedsel op en verstoppen het. Zo kunnen ze in de winter rustiger aandoen en veel in een warm holletje zitten.

Vogels in de winter
Je kunt vogels helpen als het vriest door hen voedsel te geven dat is goedgekeurd door de Vogelbescherming.

Vogels

Sommige vogels trekken weg naar warmere landen. Andere vogels komen juist hierheen, die komen ergens vandaag waar het nog kouder is! Ook zijn er vogels die gewoon in Nederland blijven. Ze krijgen een extra donslaag om warm te blijven.

In de winter kan het voor vogels best moeilijk zijn om voedsel te vinden. Er zijn geen besjes meer en insecten verstoppen zich in de winter. Als het al een paar dagen vriest, kun je ze helpen door bijvoorbeeld vogelvoer te geven (het liefst voer dat is goedgekeurd door de Vogelbescherming).

Wat doet de Dierenbescherming in de winter?

Als het lang koud blijft, helpt de Dierenbescherming vogels een handje om de winter door te komen. Die hebben dan grote moeite om nog eten te vinden. Ganzen, eenden en andere vogels worden dan bijgevoerd.

De Dierenbescherming

Er leven veel dieren in Nederland. Dieren in de natuur, zoals vogels en vissen, maar ook huisdieren. Daarnaast houden we dieren voor hun vlees, eieren of de melk.

Helaas gaat het niet altijd goed met ze. De Dierenbescherming is een organisatie die zich inzet voor alle dieren die hulp nodig hebben. Zo heeft de Dierenbescherming dierenasielen. Er rijden ook dierenambulances van de Dierenbescherming rond. En onze inspecteurs gaan op meldingen af van dierenmishandeling. De Dierenbescherming vraagt ook aan de regering om strengere regels en wetten te maken om de dieren te beschermen, zoals wetten over proefdieren.

Weetjes

  • Kikkers en padden graven zich in, in de modder om te overwinteren.
  • Als er weinig voedsel is, eten herten boomschors om te overleven.
  • Ook vleermuizen houden een winterslaap.
  • Brood is te vet en te zout voor eenden. Je kunt ze beter kippenkorrels met wat graan erbij geven.
  • Katten kruipen soms onder de motorkap, dat vinden ze lekker warm. Maar dat kan wel gevaarlijk zijn! Mensen die autorijden in de winter kunnen dus het beste even op de motorkap kloppen voordat ze wegrijden.

Meer informatie

Hier vind je nog meer informatie voor je spreekbeurt: www.dierenbescherming.nl/wintertips.

Filmpjes

Deze twee filmpjes kun je misschien gebruiken voor je spreekbeurt!

Quiz

Maak een mooie quiz voor op het digibord of schrijf de vragen op het schoolbord. Laat je klasgenoten de antwoorden op een blaadje schrijven met hun naam erboven. Dan kun je bij het nakijken van de antwoorden zien welke klasgenoten goed hebben opgelet bij de spreekbeurt!

  • Waarom moet je je hond niet op het ijs laten lopen?

    Omdat hij uit kan glijden of zelfs door het ijs kan zakken.

  • Hoe komt het dat katten zo goed tegen de kou kunnen?

    Ze krijgen een wintervacht.

  • Welke dieren kun je niet buiten laten in de winter?

    Kleine knaagdieren zoals cavia’s, ratten en muizen.

  • Bij welke temperatuur eten vissen niet meer?

    ls het kouder wordt dan vijf graden eten vissen niet meer.

  • Hoe komt het dat vogels in de winter weinig voedsel kunnen vinden?

    Er zijn geen besjes meer en de insecten verstoppen zich in de winter.