Dieren de dupe van zwerfafval

Het is niet alleen milieuvervuilend, er zijn ook té veel dieren het slachtoffer van: zwerfafval. Onze dierenambulances treffen regelmatig gewonde dieren aan die de dupe zijn van rondslingerend afval; egels die vastzitten in conservenblikken, eenden die verstrikt raken in plastic verpakkingen of kuikens die stikken in elastieken omdat ze die aanzien voor wormen... Het zijn slechts enkele voorbeelden van dierenleed dat eenvoudig voorkomen had kunnen worden.

Wat is het probleem?

Zwerfafval vormt voor dieren zodoende een reëel gevaar. Naast onze dierenambulances, moeten ook onze wildopvangcentra regelmatig ingrijpen bij dieren die slachtoffer zijn geworden van zwerfafval. Door corona is er nog extra afval bijgekomen: je komt overal mondkapjes tegen in de natuur en op straat. Verstrikt raken is één ding, maar dieren worden ook flink ziek van het inslikken van plastic rommel.

Daarnaast zien we te vaak dieren die slachtoffer zijn van achtergelaten vissersafval. Vogels, maar ook andere dieren, komen vreselijk klem te zitten in visdraad of worden ongevraagd gepiercet door een gemene haak. Soms met een dodelijke afloop.

Plastic in zee

Vooral plastic is een flink probleem. Jaarlijks drijft er 8 miljoen ton plastic in onze zeeën. Plastic valt al zwervend uit elkaar in minuscule deeltjes. Onze zeeën zitten daardoor bomvol microplastics. Veel dieren en plankton kunnen deze kleine deeltjes niet onderscheiden van echt voedsel en eten het op. Vissen eten plankton, vogels eten vis, mensen eten vis... En zo krijgen we allemaal ongewild plastic rommel binnen. Naast de microplastics, is ook ander plastic afval funest voor dieren en ons milieu.

Volgens de Plastic Soup Foundation ondervinden 1400 verschillende mariene diersoorten hinder van plastic. Vooral zeevogels, vissen, kreeftachtigen en zoogdieren hebben er last van. Ook zij raken verstrikt in plastic en slikken plastic afval in. Verstrikking en verstikking leiden tot ernstige verwondingen en veel dieren overleven het niet. Jaarlijks kost het meer dan 1 miljoen ‘zeedieren’ het leven.

Wat kun je doen tegen zwerfafval

  • Meld je aan voor de Beach Cleanup tour.
  • Ga ploggen! Combineer je hardlooprondje met het opruimen van zwerfafval. Zo wordt het een pittige intervaltraining en maak je je eigen omgeving een stukje schoner. Houd je niet van dat geren? Plandelen is de langzame variant. Dat gaat natuurlijk ook mooi samen met het uitlaten van je hond.
  • Sigarettenfilters horen niet op straat. Ze bevatten plastic en zitten vol giftige stoffen, die het water vervuilen en in vogels en schildpadden zijn aangetroffen (bron: WNF). De prullenbak is het juiste eindstation voor peuken.
  • Zet je afval niet te vroeg buiten, of doe het in de ondergrondse container. Is die vol? Loop dan even naar de volgende. Meeuwen en ratten scheuren afvalzakken op straat open en veroorzaken daarmee weer meer zwerfafval.

Meer tips om zwerfafval tegen te gaan

Wat kun je doen om het gebruik
van plastic terug te dringen

  • Neem je eigen zakjes mee naar de supermarkt om je groente en fruit te verpakken.
  • Check je verzorgingsproducten op microplastics. Deze hele kleine plastic bestanddeeltjes komen uiteindelijk via het riool in het milieu terecht. De volgende stoffen duiden op de aanwezigheid van plastic in het product: polyethyleen (PE), polypropyleen (PP), polyethyleen tereftalaat (PET), polymethyl methacrylaat (PMMA) en nylon.
  • Wees kritisch in de supermarkt, laat per stuk verpakte koekjes links liggen en bewaar je koekjes in een koektrommel. Ook de per stuk verpakte yoghurtbakjes zorgen voor onnodig extra verpakking.
  • Schooltraktaties? Vergeet de plastic snoep- of chipzakjes maar versier fruit als traktaties. Fruit zit zelf al in verpakking. Dat scheelt zo weer 25 verpakkingen.
  • Heb je kleine kinderen? Billendoekjes bevatten ook plastic. Je kunt natuurlijk washandjes gebruiken, dat geeft helemaal geen afval, maar anders zijn composteerbare billendoekjes een goed alternatief.
  • Onderweg? Neem een thermosbeker mee als je koffie haalt op het trein- of tankstation.
  • Zeep- en shampoobars zijn onverpakt en gaan ook nog eens lang mee.
  • Kant-en-klaarmaaltijden zijn o zo makkelijk na een drukke dag, maar leveren weer extra verpakkingen op. Koken voor meerdere dagen en de extra porties invriezen, maakt dat je altijd wat in huis hebt.

Meer tips om plasticvrij te leven

Wat doet de Dierenbescherming?

De Dierenbescherming besteedt al jaren aandacht aan plastic afval in zee en op de stranden en de ernstige gevolgen die het heeft voor dierenwelzijn. We promoten jaarlijks de Beach Cleanup Tour en hebben een aantal jaar met een Dierenbeschermingsteam geholpen met opruimen.

Ook onze dierenambulances blijven dieren redden die slachtoffer zijn van zwerfafval. En we blijven mensen oproepen om plastic afval (en al het andere afval!) netjes op te ruimen. Daarmee voorkomen we een hoop onnodig dierenleed.

De Dierenbescherming biedt mensen, bedrijven en bestuurders handvatten om diervriendelijke keuzes te maken om dieren zo beter te beschermen.

1/4

Voor dieren in het wild

Wilde dieren in Nederland komen geregeld in de problemen doordat ons land meer en meer is aangepast aan menselijke behoeftes. Wij pleiten voor een diervriendelijkere omgang met wilde dieren, en zoeken actief naar diervriendelijke oplossingen.

Lees verder
Alle dossiers